‘ฟันผุ’ เป็นโรคในช่องปากอีกชนิดหนึ่งที่พบบ่อยและมีแนวโน้มที่เพิ่มขึ้นเรื่อยๆ นั่นเป็นเพราะวิธีการดำเนินชีวิตในแต่ละวันซึ่งมีอิทธิพลอย่างมากต่อโอกาสที่จะเกิดฟันผุ เช่น อาหารที่เรารับประทานซึ่งมีน้ำตาลสูง รวมถึงการดูแลสุขภาพช่องปากอย่างไม่ถูกวิธีเราอย่างไร อีกทั้งกรรมพันธุ์ยังเป็นอีกหนึ่งสาเหตุของการเกิดฟันผุอีกด้วย

ถึงแม้ว่าฟันผุจะเกิดขึ้นในเด็กเป็นส่วนใหญ่ แต่ผู้ใหญ่อย่างเราก็ยังมีโอกาสเสี่ยงเช่นเดียวกัน ถึงแม้ว่าจะไม่ได้รับประทานขนมหรือลูกอมเหมือนเด็กๆ แต่อาจเสี่ยงต่อฟันผุได่เช่นกัน จากอาการปากแห้งที่มีสาเหตุมาจากอาการป่วย หรือการดูแลช่องปากที่ผิดวิธี ซึ่งเราสามารถจำแนกชนิดของฟันผุได้ดังนี้

• ฟันผุทั่วไป        —   ฟันผุประเภทนี้ เกิดขึ้นได้ทั้งเด็กและผู้ใหญ่ มักเกิดในส่วนผิวของฟันที่ใช้เคี้ยวหรือระหว่างซอกฟัน
• ฟันผุในราก       —   เมื่อมีอายุมากขึ้นเหงือกของเรามีสภาพเสี่อมลง ทำให้รากฟันปรากฎขึ้นมา และไม่มีส่วนใดมาครอบรากของฟันนั้น ส่วนที่ปรากฎออกมาจึงเกิดฟันผุได้ง่าย
• ฟันผุซ้อนฟันผุ   —   ฟันผุสามารถลุกลามขึ้นรอบๆ บริเวณครอบฟันได้เพราะบริเวณนั้นมักมี แบคทีเรียสะสมอยู่ ซึ่งเป็นเหตุให้ฟันผุในที่สุด

ถึงแม้ว่าฟันผุจะเกิดขึ้นได้ง่ายๆ แต่หากละเลยมองข้ามไปอาจลุกลามจนเป็นเรื่องร้ายแรงได้เช่นกัน เพราะหากปล่อยไว้ไม่รักษา ฟันผุจะทำลายฟันของคุณและทำลายเส้นประสาทที่ไวต่อความรู้สึก ซึ่งอาจทำให้เกิดหนองและอาจจะติดเชื้อไปถึงรากฟัน

สาเหตุของฟันผุ

เมื่อเราทานอาหารที่ประกอบด้วยคาร์โบไฮเดรต (น้ำตาลและแป้ง) ซึ่งเป็นอาหารของแบคทีเรียด้วย แบคทีเรียก็จะได้อาหารเช่นกัน จากนั้นแบคทีเรียจะผลิตกรดออกมาทำลายเคลือบฟัน ในระยะแรกเคลือบฟันจะแตกโดยที่ผิวชั้นนอกยังคงไม่ได้รับความเสียหายซึ่งเราไม่สามารถสังเกตได้

ถึงเวลาสังเกตอาการฟันผุ

ฟันผุระยะเริ่มต้นจะเริ่มจากด้านในของฟันซึ่งเราจะยังไม่สามารถมองเห็นได้ ทันตแพทย์จะเป็นคนเดียวที่บอกได้ว่าฟันของคุณผุจริงหรือไม่

อาการฟันผุระยะต่อมา คือ จะมีรูที่ด้านหลังของฟันหรือระหว่างซอกฟัน และใกล้เหงือก ซึ่งหากคุณรู้สึกว่ามีอาการฟันผุแล้ว วิธีที่ดีที่สุด คือไปหาทันตแพทยเพื่อตรวจหาและรักษาฟันผุก่อนที่อาการจะร้ายแรง

เราจะป้องกันฟันผุได้อย่างไร

• แปรงฟันอย่างน้อยวันละ 2 ครั้งทุกวัน และใช้ไหมขัดฟันเพื่อขจัดคราบระหว่างซอกฟันและเหงือก
• ไปพบทันตแพทย์ตามกำหนด เพื่อป้องกันและหยุดปัญหาต่างๆ ที่จะเกิดขึ้น และเป็นการป้องกันปัญหาเล็กๆ ก่อนที่จะกลายปัญหาใหญ่
• ทานอาหารที่ดีต่อสุขภาพ เช่น ลดจำนวนแป้งและน้ำตาล แต่ถ้าคุณจำเป็นต้องทานอาหารเหล่านี้ แนะนำให้ทานในมื้ออาหาร แทนที่จะทานบ่อยๆ เป็นอาหารว่าง เพื่อลดจำนวนครั้งที่ฟันจะผลิตกรดที่ย่อยอาหารออกมา
• ใช้ยาสีฟันและผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดช่องปากที่ประกอบด้วยฟลูออไรด์